De Nieuwe Inclusie Agenda Voor Nederland: Nieuwkomers
De snelheid waarmee de arbeidsmarkt verandert neemt onverminderd toe. Het aantal banen wat daarmee structureel verdwijnt wordt nog niet voldoende opgevuld met de banen die door de toenemende digitalisatie en blijvende veranderingen in de economie worden gecreëerd. (Bron: WEF: Future of Jobs Report 2020) Daarom blijven er groepen achter in de samenleving. In deze aflevering van “De Nieuwe Inclusie Agenda voor Nederland,” Nieuwkomers.
Door: Maarten Altena, People & Culture Strategist, voor OpMaatInburgeren.nl
Nieuwkomers, of het nu vluchtelingen zijn, arbeidsmigranten of niet-Nederlandse familieleden van Nederlanders, worden disproportioneel hard getroffen door de gevolgen van de COVID-crisis. De weg naar ondersteuning via WW, Bijstand of anderszins is in het hyper-digitale Nederland moeizaam. De weg naar nieuw werk is om precies diezelfde reden bijna onbegaanbaar zonder ondersteuning.
Werkgevers leggen sollicitanten waarin aan de voorkant geïnvesteerd moet worden naast zich neer: alleen als er een exacte match is in skills of als iemand dezelfde rol elders al eens vervuld heeft, word je uitgenodigd. En daarmee wordt het probleem weer doorgeschoven naar de maatschappij, met als gevolg een groter groeiende groep mensen die wel wil, maar niet aan het werk komt. De druk op het sociale stelsel neemt toe, of als men tussen wal en schip valt neemt de armoede snel toe. De meest kwetsbare groep nieuwkomers wordt niet alleen nu al, maar in de nabije toekomst hier disproportioneel de dupe van.
Betekenisvol werk
Al langer weten we dat de sleutel tot succes in de Nederlandse samenleving, het hebben van betekenisvol werk is waar je voldoening uit haalt. Zeker voor nieuwe Nederlanders blijkt keer op keer dat zich thuis voelen, zich de taal eigen maken en cultureel een plekje vinden in het diverse Nederland vooral succesvol is als je een baan hebt (Bron: SER: Integratie door werk 2019). Ook al is het dan misschien nog niet je droombaan, je bent in ieder geval op weg in de samenleving en je vindt makkelijker wegen om aan je wensen en visie voor de toekomst te werken.
De keerzijde hiervan is echter de realiteit, want dit succes wordt helaas door maar een kleine minderheid gevierd: minder dan 10% van diezelfde nieuwkomers heeft na 2 jaar een baan, slechts 25% na 3,5 jaar, en op de langere termijn van 10 jaar, slechts 50%. Zonder substantiële opbouw van WW betekent dit, dat deze kwetsbare groep in de bijstand terecht komt, en daarmee direct van een bestaansminimum in Nederland moeten rondkomen.
Diezelfde 10% wordt vaak in laagbetaalde banen of in sociale werkplaatsen te werk gesteld, waarbij er groot gebrek is aan ontwikkelingsmogelijkheden en sociale mobiliteit. De groep mede-nieuwkomers als collega’s is vaak te homogeen om de kans te krijgen de Nederlandse taal goed te oefenen en cultureel in te burgeren.
Duurzame oplossing
De oplossing van deze veelzijdige problematiek is niet eenvoudig, maar ook weer niet onbereikbaar. Ondersteuningsinitiatieven die vaak op overheidssubsidies draaien, zijn op kleine schaal wel succesvol, maar vormen een druppel op een steeds heter wordende gloeiende plaat. Een plaat die ook nog eens constant van vorm verandert, want de skills gap verschuift naar andere terreinen door een veranderende economie. Daadwerkelijke innovatie met een brede aanpak van gezamenlijke partijen als het bedrijfsleven, de overheid en maatschappelijke organisaties blijft uit, maar is hard nodig.
Maar ook het werk verandert van inhoud en vorm: productie wordt in toenemende mate gedigitaliseerd en geautomatiseerd, wat complexere scholing vergt. Dienstverlening digitaliseert en internationaliseert in toenemende mate, terwijl het beroepsgerichte onderwijs hierop ernstig achter loopt. Dat daarmee de werkcultuur ook verandert raakt niet alleen nieuwkomers, maar maakt deze groep wel uiterst kwetsbaar vanwege de inherente onderliggende ongunstige sociaal-economische factoren en het feit dat men al op dubbele achterstand in vergelijking met in Nederland geschoolden begint. Dat maakt het extra moeilijk voor werkgevers om nieuwkomers meer te willen ondersteunen.
Een duurzame oplossing ligt bij het vergroten van de acceptatie van kansarmen, waarbij overheidsondersteuning niet alleen bij “kansrijke beroepen” wordt gegeven. Werkgevers ondersteunen om de skills gap te verkleinen, ook van nieuw aan te nemen werknemers. Beloon werkgevers die werk maken van ontwikkelperspectief van eigen personeel, maar ook van nieuw aan te nemen personeel.
Bovendien moet het politieke negatieve stigmatiserende milieu worden afgestraft door de stembus. Stem op partijen die voor een brede aanpak kiezen van werkgelegenheidsbevordering en ontwikkelperspectief van iedereen die in Nederland woont. Ondersteun de kansarmen en bereid nieuwkomers beter voor op de arbeidsmarkt.
www.opmaatinburgeren.nl | info@opmaatinburgeren.nl